اگر نگاهی به عکس‌های جدید گرفته شده از انواع حیوانات و حشرات بیندازید، یک وجه مشترک بین بیشتر آن‌ها خواهید دید. همه عکاسان سعی کرده‌اند تا از نمای نزدیک عکسبرداری کنند. به حدی که شما فکر کنید عکاس نزدیک خود حیوان یا حشره قرار گرفته است. به این نوع عکسبرداری، عکاسی ماکرو می‌گویند.
در نگاه اول این سبک عکاسی خیلی ساده به نظر می‌آید. یک لنز قوی نیاز است تا دوربین را به چشم یا بدن حیوان نزدیک کرده و از او عکس بگیرید؛ اما باید گفت که اصلاً کار ساده‌ای نیست. به هرحال ترند روز شده (البته در هنگام نگارش این مقاله در زمستان 98) و خیلی از عکاسان به ویژه مبتدیان از همان اول به دنبال یادگیری این سبک هستند.
برای یادگیری اصول عکاسی ماکرو شما اول از همه باید بدانید که اصلاً این سبک عکاسی چه تعریفی دارد؟ چرا و در چه زمانی استفاده می‌شود؟ لنزها و تعریف‌های مربوط به آن یاد بگیرید و همچنین در کارگاه‌های متعددی شرکت کرده تا بتوانید با تمرین در آنجا، با ریزوبم این نوع عکاسی آشنا شوید.
تعریف عکاسی ماکرو
ماکرو گرافی عکاسی کلوز- آپ (بسیار نزدیک) از انواع حشره و گیاهان است. خوشبختانه سوژه‌های زیادی برای این نوع عکاسی وجود دارد. فقط کافی است که یک‌بار به بیرون از محیط و به دل جنگل بروید. در آنجا با انواع مختلف حیوانات ریزجثه(عنکبوت، مانتیس،…) برای عکاسی روبرو خواهید شد. حتی می‌توانید آن‌ها به استودیو خود آورده و در آنجا از روی آن‌ها عکس کلوز-آپ بگیرید.
حسی که در عکاسی ماکرو وجود دارد، این است که شما از سوژه‌های کوچک به صورتی عکس می‌گیرید که انگار آن‌ها همانند اشیا کنار دست شما مانند لپ‌تاپتان هستند. در حقیقت باید گفت که در این سبک، این لنز شماست که عکسبرداری را انجام می‌دهد؛ یعنی بدون لنز و دانستن تکنیک‌های مربوطه نمی‌توان بزرگنمایی موجودات کوچک آن هم با کیفیت بالا در دوربین را داشت.
عکاسی ماکرو به معنای نزدیک کردن دوربین به سوژه نیست، بلکه این لنزهای دوربین شما است که نزدیک شده و آن را بزرگ جلوه می‌دهد.
مقاله زیر را حتما مطالعه کنید:
اما چگونه عکس‌های ماکرو بگیریم؟
برای شروع این حرفه بهتر است که از ابتدا قدم‌های زیر را برداریم:
- درک اصطلاحات ماکروگرافی
- انتخاب تجهیزات مناسب به ویژه لنز
- به دست آوردن عمق کافی از میدان
- چگونگی تنظیم دوربین و فلش
- یادگیری رفتارهای متفاوت حشرات
- ویرایش عکس
در خصوص هرکدام و دیگر تکنیک‌های این نوع سبک، مقالات متعددی می‌توان نوشت. ما در این مطلب فقط به تعریف کلی آن می‌پردازیم.
انجام عکاسی ماکرو خیلی سخت‌تر از چیزی است که فکرش را بکنید. شما باید دید و عمق کافی نسبت به این سبک و شناخت انواع حشرات و رفتارشان داشته باشید. تمرکز و تمرین دو اصل مهم و اولیه برای موفقیت در این نوع است. بسیاری با همان دید اشتباهی که در بالا گفته شد، وارد می‌شوند. برای همین بهتر است که اول از همه در کلاس‌های آموزشی عکاسی و بعد ماکروگرافی شرکت کنید. بدون شناخت و بر اساس تجربه وارد نشوید، برای اینکه به راحتی شکست خواهید خورد؛ به ویژه که در این روزها رقابت بسیار شدیدتر از گذشته شده است.
بعد از شناخت تعریف این اصطلاح، حالا باید چندین اصطلاح دیگر را هم یاد بگیرید.
بزرگنمایی چیست؟
در ماکروگرافی خیلی مهم است که بدانید سوژه شما چقدر باید بزرگ یا کوچک شود. خب این مسئله به حسگر مرتبط است. مقایسه عدد حسگر در مقابل اندازه سوژه مورد نظر در دنیای واقعی، مقداری را می‌دهد که به بزرگنمایی معروف است. اگر این نسبت یک به یک باشد، باید گفت که سوژه شما در دوربین با اندازه واقعی است؛ برای مثال، اگر از چیزی به طول یک سانتیمتر عکاسی می‌کنید و دقیقاً در دوربین شما به همان اندازه یک سانتیمتر است، باید گفت که این در اندازه واقعی است.
رایج‌ترین حسگر در دوربین‌های عکاسی حرفه‌ای و بدون آینه طیفی از حدود 17 میلی‌متر تا 36 میلی‌متر دارند. از این رو شی‌ء یک سانتیمتری در بخش توجهی از عکس شما بزرگ خواهد بود. اگر هم آن را چاپ کنید، شی‌ء کوچک بسیار بزرگ نمایش داده می‌شود. «اندازه کامل» با نسبت 1:1 و «اندازه نیم» با نسبت 1:2 دو نسبت رایج در ماکروگرافی هستند. در اندازه کامل همه چیز به شکل واقعی خواهد بود؛ اما در نیم، اندازه نیمی از طول بزرگنمایی مطرح می‌شود.
لنز خوب ماکرو نسبت 1:1 را برای بزرگنمایی به وجود می‌آورد. البته دوربین‌های حرفه‌ای‌تر، میزان بزرگنمایی بیشتری دادند؛ برای مثال، کانن دارای نسبت 1:5 بوده که معنای 5 برابر کردن اندازه شی‌ء در حسگر است. به هر حال برای آن‌هایی که تازه‌کار هستند، بهتر است که به دوربین حسگرهای با حداقل 1:2 باشند و بعد به سراغ عکسبرداری با نسبت اندازه کامل بروند.
مقاله زیر را حتما مطالعه کنید
فاصله کاری چیست؟
تعریف بسیار ساده‌ای دارد؛ فاصله بین جلوی لنز و نزدیک‌ترین شی‌ء (حیوان یا حشره). اگر این فاصله خیلی کم باشد، احتمال ترساندن حیوان و فرار او بسیار زیاد است. حداقل فاصله کاری که باید عکاسی ماکرو داشته باشید، 15 سانتیمتر است.
فاصله کاری لنز در نسبت 1:1 کمترین است؛ برای اینکه شما باید تا جای ممکن به حیوان یا حشره نزدیک شوید که از او عکس بگیرید. همچنین لنزهایی با فاصله کانونی بیشتر، فاصله کاری طولانی‌تری نسبت به فاصله کانونی متوسط دارند. برای مثال، نیکون 200 میلی‌متری f/4 و کانن 180 میلی‌متری f/3 دو مثال از لنزهای ماکروگرافی با فاصله کاری بزرگ هستند. حالا اگر نیکون 60 میلی‌متری f/2.8 را کنار این دو بگذارید، متوجه کم بودن فاصله وجود خواهد داشت.
بهتر است که به دنبال لنزی با بیشتری فاصله کاری باشید تا کمتر احتمال ترساندن حیوان در نزدیک کردن دوربین وجود داشته باشد. با این حال، دوربین‌های با فاصله کانونی بیشتر مانند دو نمونه بالا قیمت بسیار بالایی دارند. اگر به دنبال قیمت مناسب هستید، خرید لنز 100 یا 150 میلی‌متر توصیه می‌شود.
در حقیقت کسی که قصد شروع در این حوزه را دارد، باید علاوه بر دانش کافی با لنز کاملاً آشنا باشد. آشنا یعنی بداند که هرعدد لنز به چه معنا است و این بالا و پایین شدن چه تأثیر روی کیفیت عکس خواهد گذاشت.
هدف از عکاسی ماکرو چیست؟
مهم‌ترین هدف از عکاسی ماکرو در طبیعت است. موجود ریزی در دل طبیعت وجود دارند که می‌توانند سوژه بسیار خوبی برای عکسبرداری باشند؛ اما صرفاً عکسبرداری نباید هدف نهایی شما باشد.
در واقع چنین پروژه‌هایی به منظور نمای بهتر موجودات ریز و از همه مهم‌تر انجام فعالیت‌های تحقیقات روی بدن موجودات و به ویژه گیاهان است. تمامی مستندهایی که شما می‌بینید، در آخر برای پروژه‌های تحقیقات استفاده می‌شود. همچنین مجلات عکس از مکان‌هایی هستند که خواهان این نوع عکسبرداری خواهند بود.
چه ابزاری مورد نیاز است؟
مهم‌ترین ابزار این بخش، همان دوربین است. دوربین‌های DSRL و بدون آینه به شما این امکان را می‌دهد تا بتوانید از با استفاده از حسگرها و امکاناتی که دارند، بهترین عکس ماکرو را بگیرید. میزان بزرگنمایی این دوربین‌ها به حدی است که می‌تواند همان حد تناسب را ایجاد کند. ویژگی‌های زیادی باید در خرید چنین دوربین‌هایی در نظر گرفت که حالا در مقالات بعدی بیشتر مورد بررسی قرار می‌گیرند؛ اما مهم‌ترین نکته اینکه چنین دوربین‌هایی باید قابلیت نصب لنزهای ماکرو را داشته باشند.
چه شرکت‌هایی به این نوع عکاسی نیاز دارند؟
این نوع عکاسی خاصی است. با اینکه در حال حاضر تعداد طرفداران این سبک در حال افزایش است؛ اما باید گفت که همه جا به عکاسی ماکرو نیاز ندارند، مگر اینکه خود شخص برای تفنن یا افتتاح گالری اقدام به این کار کند. مجلات، مستندسازهای طبیعت، صداوسیما و مراکز تحقیقاتی خواستار گروهی هستند که برای آن‌ها عکاسی ماکرو انجام دهد. کار شما محدود، پرزحمت اما با خواهان خاص است. این خواهان خاص کسانی می‌پذیرند که حرفه خود را به‌خوبی بلد باشند.
